Czyrak, dolegliwość z którą praktycznie każdy się borykał. Nieprzyjemny i bardzo bolesny guzek w obrębie skóry, z którego wydostaje się ropna wydzielina. Dlaczego powstają, jak go można rozpoznać i w jakim sposób im przeciwdziałać i leczyć? Postaramy się w tym miejscu odpowiedzieć na najbardziej nurtujące i skomplikowane pytania odnośnie czyraków.
Czym jest ten czyrak?
Czyrak jest niczym innym, jak zapaleniem bakteryjnym skóry, zlokalizowanym w obrębie mieszka włosowego. Czyraki mogą powstawać w każdej części ciała, szczególnie ceniąc miejsca wilgotne, ciemne oraz trudne w utrzymaniu poprawnej higieny. Dermatologicznie stwierdza się obecność nacieczonego guzka,, na którego powierzchni pojawia się pęcherzyk, a następnie ciemny strup. Okolica zmiany jest bolesna w trakcie dotyku, obrzęknięta i zaczerwieniona. Czyraki powstające w obrębie twarzy, zwłaszcza w okolicach nosa , kącików ust i czoła powinny być obserwowane i usuwane jedynie w warunkach szpitalnych, pod osłoną antybiotykową. Brak takiego zabezpieczenia doprowadzić może do wystąpienia zakrzepowego zapalenia zatoki jamistej, zapalenia opon mózgowych i śmierci.
Czynnikiem etiologicznym jest bakteria gram dodatnia – Gronkowiec Złocisty (S. Aureus), Bakteria ta może stanowić przejściową florę skóry, a w sprzyjających warunkach doprowadzić może do zainfekowania mieszka włosowego i powstania charakterystycznej zmiany skórnej. Od momentu infekcji do wystąpienia objawów mija 4-7 dni. Czasami obserwuje się zakażenia mieszane wywołane przez S.Aureus i St. Pyogenes.
Komu grozi?
Najczęściej czyraki występują u:
- dzieci poniżej 10 roku życia i osób starszych powyżej 70 roku życia,
- chorych na cukrzycę(!!),
- osób przewlekle chorych,
- pacjentów z niedoborami odporności,
- alkoholików,
- osób wyniszczonych.
Rozpoznanie czyraka
Czyrak rozpoznawany jest na podstawie wywiadu lekarskiego i badania przedmiotowego. Identyfikacja czyraka jest bardzo ważna ze względu na możliwość leczenia zachowawczego i zabiegowego.
Leczenie czyraków
Podstawowym leczeniem jest miejscowe utrzymywanie higieny, stosowanie preparatów odkażających (maść ichtiolowa). Zgodnie z zasadą medyczną ubi pus ibi evacua w razie możliwości należy usunąć czyraka wraz z torebką guzka. drogą łyżeczkowania. Niektórzy próbują samodzielnie wyciskać czyraki w warunkach domowych, co może jednak doprowadzić do nadkażenia i nawrotu wskutek niedokładnie wykonanego usunięcia. W łagodniejszych postaciach wystarczy zastosowanie maści ichtiolowej albo antybiotyku miejscowego (Mupirox, Fusidin).
Bezwzględnie nie należy usuwać samodzielnie czyraka z okolic twarzy!!
Jak się przed nimi bronić?
Profilaktyka występowania czyraków opierać się głównie powinna o regularną higienę, pranie ubrań oraz niekąpanie się w akwenach naturalnych. Codzienna higiena, obserwacja skóry oraz jej nawilżanie stanowi istotne narzędzie pomocne w walce z czyrakami.